آکوردهای هفتم یا چهار صدایی - قسمت بیست و یک از درسهای تئوری

گفتیم آکوردها با توجه به تعداد نت‌های تشکیل دهنده‌شان به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند. انواع آکوردهای سه صدایی یا تریادها را توضیح دادیم که از سه نت پایه، سوم و پنجم تشکیل می‌شوند و به چهار صورت ماژور، مینور، کاسته و افزوده وجود دارند. حالا ببینیم آکوردهای چهار صدایی یا آکوردهای هفتم چه طور ساخته می‌شوند

ساختار آکوردهای هفتم

در آکوردهای چهارصدایی که به آنها آکوردهای هفتم(Seventh Chord) هم می‌گویند، یک نت به بالاترین نت تریادها اضافه می‌شود (اگر یادتان باشد بالاترین نت در تریادها به نام نت پنجم آکورد شناخته می‌شود و با پایه فاصلهٔ پنجم دارد)  نت چهارم آکورد در آکوردهای هفتم با نت قبلی‌اش فاصلهٔ سوم دارد و با پایه فاصلهٔ هفتم پیدا می‌کند به همین خاطر اسم این آکوردها را گذاشته‌اند آکوردهای هفتم.

آکوردهای هفتم با توجه به بنیهٔ فاصله‌های بین نت‌هایشان و اینکه چه فاصلهٔ سومی به کدام آکورد سه صدایی اضافه شود، به هفت صورت می‌توانند وجود داشته باشند و همانطور که قبلا هم گفتم روی هر درجه از گام‌های دیاتونیک بدون تغییر علائم سرکلید می‌توان آکوردی ساخت.

حالا بیایید آکوردهای هفتم را به ترتیب بررسی کنیم و ببینیم در هر گام روی چه درجاتی می‌تواند ساخته شود:

 

آکورد هفتم مینور

آکورد هفتم کوچک یا هفتم مینور (Minor Seventh Chord) را می‌توان با اضافه کردن یک سوم کوچک به آکورد مینور تشکیل داد. در نتیجه در آکورد هفتم مینور فواصل به این صورت هستند: سوم کوچک- سوم بزرگ - سوم کوچک. نت هفتم آکورد تا پایه هم فاصلهٔ هفتم کوچک دارد.

این آکورد در گام‌های ماژور روی درجات دوم و سوم و ششم وجود دارد و در گام‌های مینور هارمونیک و تئوریک روی درجهٔ یکم، چهارم و پنجم. در گام مینور ملودیک بالارونده روی درجهٔ دوم می‌توان این آکورد را ساخت.

آکورد هفتم ماژور

اگر به نت پنجم یک آکورد ماژور، نت چهارمی با فاصلهٔ سوم بزرگ اضافه کنیم، آکورد هفتم ماژور (Major Seventh Chord) یا هفتم بزرگ به دست می‌آید. در نتیجه در آکورد هفتم ماژور فواصل نت‌ها به این صورت است: سوم بزرگ - سوم کوچک - سوم بزرگ. نت هفتم آکورد هم تا پایه فاصلهٔ هفتم بزرگ دارد.

این آکورد روی درجهٔ یکم و چهارم گام‌های ماژور قرار دارد، در گام‌های مینور تئوریک روی درجهٔ سوم و ششم و در مینور هارمونیک روی درجهٔ ششم قرار می‌گیرد.

آکورد هفتم نمایان

آکورد هفتم نمایان (Dominant Seventh Chord)  یا آکورد هفتم ماژور-مینور از اضافه کردن یک فاصلهٔ سوم کوچک به آکورد سه صدایی ماژور ساخته می‌شود در این صورت در آکورد هفتم نمایان فواصل بین نت‌ها به این ترتیب است: سوم بزرگ - سوم کوچک - سوم کوچک. پایهٔ این آکورد می‌تواند روی درجهٔ پنجم (نمایان) گام‌های ماژور، مینور هارمونیک و مینور ملودیک بالارونده باشد و به همین خاطر به آن آکورد هفتم نمایان می‌گویند.

در گام‌های مینور تئوریک این آکورد بر روی درجهٔ هفتم ساخته می‌شود و در مینور ملودیک پایین رونده روی درجهٔ چهارم.

 

آکورد هفتم کاسته

آکورد هفتم کاسته(Diminished Seventh Chord) را می‌توان با اضافه کردن یک فاصلهٔ سوم کوچک به بالای آکورد کاسته به دست آورد. در نتیجه در این آکورد بین نت‌ها فواصل سوم کوچک - سوم کوچک - سوم کوچک داریم و فاصلهٔ هفتم آکورد تا پایه هم هفتم کاسته می‌شود.

آکورد هفتم کاسته را فقط روی درجهٔ هفتم گام‌های ماژور و مینور هارمونیک می‌توان پیدا کرد.

آکورد هفتم نیم کاسته

آکورد هفتم نیم کاسته(Half Diminished Chord) یکی دیگر از آکوردهای هفتم است که در آن یک فاصلهٔ سوم بزرگ به آکورد کاسته اضافه شود. از آنجا که این نت اضافه شده با پایهٔ آکورد فاصلهٔ هفتم کوچک دارد و روی آکورد کاسته (یا پنجم کاسته) سوار شده، این آکورد را به نام آکورد هفتم کوچک، پنجم کاسته هم می‌خوانند. پس در این آکورد فواصل به این ترتیب است: سوم کوچک - سوم کوچک - سوم بزرگ.

آکورد هفتم نیم کاسته روی درجهٔ دوم گام‌های مینور هارمونیک و مینور تئوریک قرار دارد و در گام‌های مینور ملودیک بالارونده روی درجهٔ ششم پیدا می‌شود.

آکورد هفتم نیم کاسته اگر روی درجهٔ هفتم گام ماژور یا مینور ملودیک بالارونده قرار بگیرد، آن را آکورد هفتم محسوس می‌گویند.

آکورد هفتم مینور-ماژور

آکورد هفتم مینور ماژور(Minor,Major Seventh) یا آکورد هفتم بزرگ، کامل کوچک(Major Seventh Minor Common Chord) یا آکورد مینور ماژور هفت آکوردی است که از اضافه کردن یک سوم بزرگ به بالای آکورد مینور درست می‌شود. در حقیقت این آکورد، آکوردی است که اولش مینور است و آخرش ماژور! یا یک جور دیگر بگویم به آکورد مینور یک هفتم بزرگ اضافه شده. فواصل بین نت‌ها در این آکورد به ترتیب سوم کوچک - سوم بزرگ - سوم بزرگ است.

این آکورد را می‌توان روی درجهٔ یکم گام‌های مینور هارمونیک و مینور ملودیک پیدا کرد.
 

آکورد هفتم افزوده

آکورد هفتم افزوده یا آکورد هفتم بزرگ پنجم افزوده (Major seventh Augmented fifth chord) که از اضافه کردن یک سوم کوچک به آکورد سه صدایی افزوده ساخته می‌شود، روی درجهٔ سوم گام‌های مینور هارمونیک و مینور ملودیک قرار دارد. در این آکورد فواصل به ترتیب سوم بزرگ - سوم بزرگ - سوم کوچک است و بین پایه تا بالاترین نت فاصلهٔ هفتم بزرگ وجود دارد.

این آکورد روی درجهٔ سوم گام‌های مینور هارمونیک و مینور ملودیک قرار دارد.


خب این هم از آکوردهای هفتم. یادتان باشد هر سوالی دربارهٔ مطالب تئوری موسیقی برایتان پیش آمد آن را در قسمت دیدگاه‌ها برای ما مطرح کنید.